burtay-mutlu-shibumi-tr6061
En başa dönmek lazım...
Kuvvet nasıl aktarılır?
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
Tüm fiziğin temelinde tek bir soru ve bu sorunun cevabı var, aslında...
Kuvvet nasıl aktarılır?
Bir taşı ittiğinizde, attığınızda, ona bir şey fırlatıp çarptığınızda, o taşa bir kuvvet uygulamış oluyorsunuz.
Daha doğrusu o nesneye enerji aktarmış oluyorsunuz.
Enerji yoğun olan ortamdan, az olan ortama geçiyor. Çok olandan, az olana doğru değil.
Mesela; Kızgın bir toplu iğnenin, soğuk demir balyoza teması ile ısı aktarması gibi. Toplam kalori de balyoz daha fazla eneji içeriyor ama yine de ısıyı absorbe ediyor.
Bu enerji ile kırılıyor veya ses çıkartıyor veya ısınıp ışıyor veya hareket edip yer değiştiriyor.
Temelini düşünürsek, sonuçları ne kadar farklı olursa olsun, eylem tek: Enerji aktarmak. O halde içte mekanizma da aynı olmalı. Sadece değişkenlerin farklılığına göre sonuçlar farklı.
O halde enerji bir ortamdan diğerine, bir nesneden diğerine nasıl aktarılıyor?
Termodinamik yasaları bu konuda muğlak. Enerjinin hareketini ve durumunu anlatıyor ama aktarımının altındaki mekaniğe dokunmuyor.
Bir objeyi iterek ivmeledirdiğinizde, bunun için kullandığınız enerjiye ne oluyor?
Ve objede neyi değiştiriyor?
Çekiçle taşa vurduğunuzda, taş "nasıl" kırılıyor? Bu kırılmanın mekanizması nasıl?
Günlük yaşamımızda sık sık gördüğümüz için üzerinde pek düşünmüyoruz ama tüm soruların cevabı buradaolabilir.
Kuvvet (Yüksek yoğundan, düşük yoğunluğa vektörel enerji aktarmak) nasıl aktarılır?
morgan4658
Genelde basima gelen olay “ basa donme” sarti. Sadece kuvvette degil.
Genel bir cevap vereyim, nasil olsa detaya geceriz.
4 temel kuvvetler parcaciklarla iletiliyor.
Ama Tabii ki benim ilgi alanim kutle artimi ile fizigin degismesi.Parcacik, atom duzeyi tamam ama sonrasi?
Bazi kabuller olmak zorunda.Korumumlar.
Ilk korumum momentum tabii ki.
Mezzo duzeyde ilk momentum korunumu kuvvet aktarimimi aciklar.
Dedigim gibi devam ederim.
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
Orta düzeyin altına inersek?
Mesela momentum nesneye nasıl yerleşiyor ama ilk temasta aktarılmaya-paylaşılmaya hazır duruyor?
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
Temel kuvvetlerin parçacıklarla iletim mekanizması, nasıl?
Bir taşı havaya fırlattığımızda ona hangi temel kuvvetleri nasıl uygulamış oluyoruz?
(Sadece soruyorum ama sırf bana göre değil, diğer okuyan çocuklara göre de bir dil kullanmanızı, özellikle bu soruda rica ediyorum)
morgan4658
Yok Burtay Bey, burasi aslinda ogrenmekten cok farkli bakis acilarina uygun platform.Yoksa sizin zaman dalgalari, veya benim 3.tur olusum dusuncelerimiz mevcut bilgilere ters, ama dediginizi yapayim.
Mikro duzeydeki 4 temel kuvveti, kutlecekimi disinda,aletsiz olcumlerde gorebilecegimizi sanmiyorum.
Bana gore madde yogunlasan degil, sinirlanmis, hapsedilmis enerjidir.Bu nedenle zaten protonun, hidrojenin kutleleri e=m.c^2 ile ortusmuyor.Kutle miktari arttikca, fizigin kurallari degisiyor ( bilinen klasik bardaktan dusmeyen su damlalari gibi ).Tabii ki maddenin hali de onemli ama, kabul edelim mikari , hatta yogunlugu bile bizi farkli formullere sokuyor.
Yani temasin ( genelde cekme, itme ) maddeler arasi etkilesimi kuvvet dedigimiz olgu normal hayatta.
Havaya atilan tasin hava direncine( surtunme ) ugradigi kuvvet, kutlecekim kuvveti,iplerdeki gerilme,
Iki veya daha cok cismin birbirleriyle etkilesimi sirasinda kuvvet olusuyor, baska sekilde kuvvet yok ortada.
Mesela "potansiyel" kuvvet yok.
DUvari delen civi de tamamen basinctir.Basinc da birim alana dusen kuvvet.O nedenle istediginiz kadar guclu bir yumruk atin duvara , kiramazsiniz,ama o kuvveti tek bir noktada uyguladiginizda
(p=f/a) durum degisir.Bu nedenle zaten duvar deliniyor, eger kuvvetimiz tum duvara yayilsaydi, asla duvari delemezdik.
Bu nedenle "herseyin teorisi" gibi bir ruyaya inanamiyorum.Planck sabitlerine de inanamiyorum.
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
İlk olarak en çok merakımı cezbeden ifade, "kütlenin yoğunlaşmış değil sınırlanmış enerji" .. Detay mümkün mü?
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
İkinci olarak, aynı miktarda kuvvet olmasına rağmen, duvara çivi ve yumruğun farklı (yüzey alanı farkı) sonuçlanmasına "neden olan aynı mekanizmayı" nasıl ele alıyorsunuz?
maxwell4493
Enerji aktarılınca duvar nasıl deliniyor?, Enerji duvara nasıl etki ediyor? Ve kuvvet enerjiyi aktarıyorsa kuvvet nasıl aktarılıyor? (Dört temel kuvvetin parçacıklarla aktarıldığını biliyorum. Parçacıklar nasıl kuvveti aktarıyor)
crazyfizikci1697
cevaplar tatmin edici değil maalesef
crazyfizikci1697
en başa dönemiyoruz.enerjinin tanimi yok.evt bişiler var ama bu var nedir?sanal enerji demekte bişiyiçözmüyor.duyu organlarımız dışında bişeyse?saf enerji demekte işe yaramiyor.coğu fizikçi enerji deyip geçiştiriyor.bişey bildikleri yok
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
Daha cevap veren yok...
Önce soruyu, doğru şekilde sormaya çalışıyoruz.
Soru anlaşılır ise çözüm de gelir.
Sorun, şimdiye kadar bu soru üzerinde durulmamış olması bence...
yunus-ilik5290
Enerji yoğuşup farlı davranan uzay alanını kendisidir. kendinde fazla uzay alanı olduğundan bulunduğu alan yoğunluğuna göre fazlalıktır. Yoğuşup sıkışan uzayda iç ve dış alan etki ve etkileşimlerinde farklı sorun ve davranışlara neden oluyor olabilir. Uzay potansiyel alan, tam olarak bilinebilirmi meçhul. Bişeyı kırmak, delmek möleküller gibi. bağlı elektronlarına bağlanma enerjisi üstünde enerji verilirse bağların kopması meselesi. Verilen enerji elektronların protonlarla etkileşimini değiştiriyor. Çekirdeğe konumlarını değişririyor. Ancak sorulan bunun ötesi bişey
yunus-ilik5290
Enerji yoğuşup farlı davranan uzay alanını kendisidir. kendinde fazla uzay alanı olduğundan bulunduğu alan yoğunluğuna göre fazlalıktır. Enerji ve kütle esasen aynı şeydir. enerji daha serbest haldir. Yoğunlaşan ve kısmen iç dış etkileşimiyle farklılaşan alan maddi parçacık alanlarını oluşturuyor. Büyük enerji alan etkilerinde her şey birbirinede dönüşebilir, farklı şeylerede. Büyük patlama eğer varsa uzaydaki böyle bir dönüşüm olabilir. Böyle düşünüyorum. enerji maddeyi oluşturan Yoğuşup sıkışan uzayda iç ve dış alan etki ve etkileşimlerinde farklı sorun ve davranışlara neden oluyor olabilir. Uzay potansiyel alan, tam olarak bilinebilirmi meçhul. Bişeyı kırmak, delmek möleküller gibi. bağlı elektronlarına bağlanma enerjisi üstünde enerji verilirse bağların kopması meselesi. Verilen enerji elektronların protonlarla etkileşimini değiştiriyor. Çekirdeğe konumlarını değiştiriyor. etkileşim alanından koparacak enerji verillince ayrışma, kırılma oluyor.
yunus-ilik5290
Aslında parçacık dediğimiz her şeyde anlayamasakta doğduğu uzayla etkileşim içindedir. Ve her şey zaten yoğuşup kısmen farklılaşan uzayın kendisidir. Uzaydan enerji dönüşümü, evrimi devam ediyor olmalı. Zaman uzaydaki tüm etkileşimlerden, alanı oluşturan her şeyin hızlanıp yavaşlamasıyla göreli oluyor.
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
Yunus Bey, uzay alanının "nasıl yoğunlaştığı" ile ilgileniyoruz.
O etkileşim dediğiniz olaydaki mekanizmaları sorguluyoruz.
O bağlar enerji verilince nasıl kopuyor? Altta yatan mekanizma nedir? Çekirdek protonların özdeş olduğuna göre, yerleri değişince ne değişiyor ve nasıl ?
Bize temel olarak şu konuda bilgi veya varsayım lazım. Bir objede ki kuvvet. bir diğer objeye nasıl bir mekanizma ile aktarılıyor ve aktarım sırasındaki farklılıklardan dolayı sonuç nasıl farklı oluyor.
Yani taşa çekiçle vurduğunuzda, taş nasıl bir süreç geçirip kırılıyor? Çekiç ile aktarılan kuvvet. ne değişikliğe neden oluyor taş içinde ve hangi düzeyde?
yunus-ilik5290
Protonların kafa kafaya çarpışmasını şöyle düşünüyorum. proton kendi içinde yoğun etkileşen bir alan etkileşimiyle bu alanın varlığı korunuyor. Bu durum kuarklar içinde geçerli olmalı. Bu durumu manyetik alanda olanlarla gözlemleyebiliriz. Yani parçacık dediklerimiz aslında yoğun bir etkileşim alanı ve dış ortamlada etkileşmek durumunda çünkü hem kendi içinde kısmi bir denklik hemde uzay içinde bir denksizlik aslında. İki protonu kafa kafaya çarptırınca alanlar birbir içine girecek hareketlilikte oluyorlar ve alan etkileşimi kararsızlaşıp dağılıyor. aynı durumu kuarklarlada yapabilsek yine benzer durum olurdu ama çok çok daha yüksek enerjide. Yani protonun tıpki manyetik alan gibi oluşturduğu kendine has yoğun enerji etkileşim alanı dağılıyor. Burda alanı oluşturan mesafede çok önemli proton o çapta veye biraz esnek bir çapta o dengelenimi sağlayabiliyor. aksi durumda o kadar kararlı bir yapıda kalamıyor. Aynı durum kurşunun levhayı delmesindede geçerli hız çok yüksek ve elektronların çekirdeğe bağlanma enerji organizasyonunu, yani fotonlardan oluşan elektromanyetik alan düzenini bozmuş oluyor. bir su damlasınıda sudan koparmakla birbirine bağlanmasından daha yüksek bir ayrılma kuvveti uygulamış oluyoruz. protonların çarpışmasıyla krılan proton alanı yani esasında yoğun uzay çevreye dağılıyor. Yani parçacık dediğimiz şeyler yoğun etkileşimde kısmi bir denge oluşturan enerji alanlarıdır. Alandaki dengeyi dahada bozacak şeyler alanın bütünlüğünü koruyamamasına neden oluyor. mesela ısı olarak yoğun foton vermek alandaki dengeyi bozuyor. Bide uzayda bir taşı fırlatmış olalım taşı fırlattığımızda esasen uzayda bir iş yapmış oluyoruz taş üzerinde enerji taşımış olmuyor uzayda bir iş yapıp taşı fırlatıyoruz uzayda enerjiyi yönlendiriyoruz. mesela taş yıllarca yol alabilir biz ona okadar enerji vermiş olamayız üzerinde taşıması için. taşa yön vermiş oluyoruz ve uzayda iş yapmış oluyoruz taşta çarpınca bu yön hızını aktarıyor. İki cismi çarptırınca suyun veya havanın titreşip dalgalanması gibi dalga tüm sisteme yayılıyor. Atoma verilen ısı elektronlarla çekirdek arasında fotonlarla kurulan elektromanyetik etkileşimi dengesizleştiriyor, elektron alanını genişletip etkileşimi zayıflatarak ve elektronlara enerji yükleyerek bağlanma enerjilerini aşıp kopmalarına neden oluyor. İşte zamanda tüm bu enerji alanlarının etkileşimlerinin hızlanması veya yavaşlamasıyla hızlanıyor veya yavaşlıyor. Şöylede bakılmalı evrensel olarak bir ileriye akış deyil evrendeki enerji alan etkileşimlerinin hızlanıp yavaşlaması olarak. Yani evrendeki enerji alanlarının hareketleri ve yoğuşan alanların kolay bozunmayıp hız farklılıkları oluşturmaları ve evrendeki hareketlerin devamlılığıda geleceği oluşturuyor.bu durumda sıcaklıkta zamanı etkiliyor olmalıdır.
yunus-ilik5290
Sanırım ölçmek ve hesap yapmak için referanslar almak durumu oluyor ama yaklaşık bir referans alabiliriz . buna ışık hızıda dahil. Çünkü her şey bulunduğu alan etkileşiminde ve yoğunluğa bağlı ve bulunduğu ortam enerji düzeyine göre farklı davranıyor. mesela atomdaki elektronlar , çekirdeğe yakın olanlar daha yoğun bir alan etkileşiminde bir durum oluşturuyor. yine elektron spinleri alan etkileşiminde belirleniyor. Madde oluşumu yani atomların fazla protonlarla kısmen farklı atomları oluşturmasıda farklılaşmış alan etkisinden ve enerjinin uzay alandaki daha yoğun oluşunun meydana getldiği uzaya etki, etkileşimleri ve oluşan yapının enerji düzeyiyle kısmen farklılaşmış alan etkileşimlerinden farklı davranan atomlar oluşuyor görünmekte.
yunus-ilik5290
Mesela tek proton ve elektronlu hidrojenle çok proton ve elektronu olan atom daha farklı bir enerji düzeyi, yoğunluğu ve alan etkileşimi oluşturacaktır. Çekirdek içinde durum benzer olacak
yunus-ilik5290
Mesela tek proton ve elektronlu hidrojenle çok proton ve elektronu olan atom daha farklı bir enerji düzeyi, yoğunluğu ve alan etkileşimi oluşturacaktır. Çekirdek içindede durum benzer olacaktır.
