Zaman, niçin 4ncü boyut olarak tanımlanıyor?

burtay-mutlu-shibumi-tr6061

burtay-mutlu-shibumi-tr6061

Zaman, kimilerine göre olguların süreç aşamlarını tanımlayan bir ölçme aracı. Kimilerine göre ise, elle tutulamayan bir boyut yada boyutumsu... Bildiğimiz uzamsal boyutlardan bir çok yönden farklı olması nedeniyle, skalar bir büyüklük olarak kabul ediliyor. Yani yönü, vektörü filan yok, deniyor. Buna rağmen, fizik hesaplamalarında "Zaman"ı gözardı ederek hsaplama yapmak pek mümkün değil. Ve matematiksel olarak bir boyutmuş gibi de işleme dahil edilmek zorunda kalınıyor. Bu durumda size göre, Zaman'ı nasıl bir boyut olarak tanımlayabilirsiniz?

atilla-erdem8517

“Zaman dördüncü boyut” ifadesini duymaktan çok yoruldum. Birisi bunu söylediğinde, ya zamanın gerçek tanımını anlamıyorlar ya da fiziği hiç anlamıyorlar. Bildiğimiz evren, üç mekansal boyuttan (bir şeyin nerede olduğunu etkili bir şekilde tanımlamak için üç koordinat belirlemeniz gerektiği anlamında) ve bir zamansal boyuttan (zaman) oluşur. Bunların dördü bir araya geliyor ve evrendeki olayları doğru bir şekilde açıklamamıza izin veriyor. Örneğin, yalnızca olayın koordinatlarını değil, aynı zamanda meydana geldiği süreyi de belirtmeniz gerekir. Zaman bir boyuttur ama aynı şekilde mekansal koordinatlar değildir

burtay-mutlu-shibumi-tr6061

Sn Atilla Erdem, sabrınız ve cevabınız için teşekkür ederim. Boyut kavramını, bir nesnenin/olgunun/ işleyiş sıralamasının evrendeki konumunu belirlerken, Uzamsal Boyutların, Zaman ile olan ilişkisini belirleme açısından güzel bir tanımlama olmuş sizinki... Ancak eksik kalıyor gibi... Verdiğiniz bilgi makro düzeyde ve koordinatlar (uzamsal boyutların doğrusal uzantıları) açısından geçerli... Oysa, boyut kavramı sadece mekansal konum belirleme de kullanılmıyor. Bir nesnenin ebatları ve şekli hakkında da bilgi veriyor. Boyut kavramı, duruma göre değişmeyeceğine göre, mikro düzeyde de aynı bakış açısı geçerli olmalı. Verilecek tanım, hem makro, hem de mikro düzeydeki bu soruları cevaplayabilecek, tek bir tanım olmalı diye düşünüyorum. Sözgelimi, bir kibrit kutusunun "en, boy, yükseklik" şeklinde tanımladığımız, şeklini, hacmini, vb. bilgileri bildiren uzamsal boyutlarla, Zaman'ı (bir boyut olarak) nasıl bağdaştıracağız? Not: "Birisi bunu söylediğinde, ya zamanın gerçek tanımını anlamıyorlar ya da fiziği hiç anlamıyorlar." cümleniz bu soru için biraz ağır gibi...

burtay-mutlu-shibumi-tr6061

Sn Atilla Erdem, sabrınız ve cevabınız için teşekkür ederim. Boyut kavramını, bir nesnenin/olgunun/ işleyiş sıralamasının evrendeki konumunu belirlerken, Uzamsal Boyutların, Zaman ile olan ilişkisini belirleme açısından güzel bir tanımlama olmuş sizinki... Ancak eksik kalıyor gibi... Verdiğiniz bilgi makro düzeyde ve koordinatlar (uzamsal boyutların doğrusal uzantıları) açısından geçerli... Oysa, boyut kavramı sadece mekansal konum belirleme de kullanılmıyor. Bir nesnenin ebatları ve şekli hakkında da bilgi veriyor. Boyut kavramı, duruma göre değişmeyeceğine göre, mikro düzeyde de aynı bakış açısı geçerli olmalı. Verilecek tanım, hem makro, hem de mikro düzeydeki bu soruları cevaplayabilecek, tek bir tanım olmalı diye düşünüyorum. Sözgelimi, bir kibrit kutusunun "en, boy, yükseklik" şeklinde tanımladığımız, şeklini, hacmini, vb. bilgileri bildiren uzamsal boyutlarla, Zaman'ı (bir boyut olarak) nasıl bağdaştıracağız? Basitleştirilmiş anlatımla; "Zaman'ın kütle ile olan ilişkisi-etkileşimi Ne ki onu bir boyut olarak tanımlıyoruz? Not: "Birisi bunu söylediğinde, ya zamanın gerçek tanımını anlamıyorlar ya da fiziği hiç anlamıyorlar." cümleniz bu soru için biraz ağır gibi...