kadir7171
Düşünce Deneyi -
Bir kare düşünün , içerisinde bir top olsun . Bu topa bir kuvvet uyguladığınızda kenarlardan kenarlara sonsuza kadar sekiyor. Bu kare hiç enerji emmiyor topun enerjisi tamamen geri
kadir7171
yansıyor . Bu top yukarı aşağı, yukarı aşağı sonsuza kadar sürecek olan eylemini yaparken karenin sağ ve sol kenarından yavaş yavaş kesiyoruz . Topun sağa ve sola gidecek yeri kalmıyor sadece yukarı veya aşağı gidecek yerleri kalıyor . Sonra Yukarıdan ve aşağıdan karenin kenarlarını yavaş yavaş kesiyoruz yani alanı daraltıyoruz. Topa dokunmadan çünkü dokunursak enerjisini emebiliriz . Kenarlarını kısaltarak topa kımıldayacak hiç alan bırakmıyoruz. Umarım izah edebilmişimdir.
kadir7171
yansıyor . Bu top yukarı aşağı, yukarı aşağı sonsuza kadar sürecek olan eylemini yaparken karenin sağ ve sol kenarından yavaş yavaş kesiyoruz . Topun sağa ve sola gidecek yeri kalmıyor sadece yukarı veya aşağı gidecek yerleri kalıyor . Sonra Yukarıdan ve aşağıdan karenin kenarlarını yavaş yavaş kesiyoruz yani alanı daraltıyoruz. Topa dokunmadan çünkü dokunursak enerjisini emebiliriz . Kenarlarını kısaltarak topa kımıldayacak hiç alan bırakmıyoruz. Umarım izah edebilmişimdir.
kadir7171
Şimdi gelelim merak ettiğim noktaya. Bu top hareketli midir hareketsiz midir ? Bu topun sahip olduğu kinetik enerjiye ne olmuştur? Kenarlardan birini tekrar çekip uzatırsak top tekrar hareketlenir mi ? en çok heyecanlandıran şey bu belkide şuan durgun dediğimiz maddeler aslında durgun değildir .
necmi-tufek7866
Evrende hiç bir madde durgun değil ki heyecanlanıyorsunuz?
Deneyi bir topla yapmak yerine bir tek parçacıkla yapmak gerekir. Çünkü top deneyinde momentum topu meydana getiren atomlar, moleküller tarafından paylaşılır. Sizin kurguladığınız deneyde söz konusu olan momentum yörüngesel momentumdur. Yani paylaşılabilir. Ama deneyi bir tek parçacıkla yaparsanız o zaman söz konusu olan momentum açısal momentum olacaktır. Açısal momentum yani spin paylaşılamaz. Parçacığı meydana getiren temel bir niceliktir. Eğer bir parçacığı hareketsiz bırakacak kadar sıkıştırsak ne olur? diye sormak gerekir.
Bu gibi durumlar düşünülmüş, denenmiştir. Eğer bir parçacığı sıkıştırmaya çalışırsanız belirsizlik ilkesi yüzünden bunu başaramazsınız. Parçacık tünelleme yapar ve evrenin başka bir yerinde ortaya çıkmak üzere ortadan kaybolur. Neden? Çünkü momentum ve enerji birleşip maddi bir yapı oluşturmuşlardır. Yani maddeyi meydana getiren ana bileşenlerden biri de harekettir. Onu alırsanız madde artık madde olma özelliğini yitirir. Bileşenlerine ayrılması gerekir. İşte bu bileşenler aslında dalga olarak var olabildikleri için oradan ayrılabilirler. Bu durumda şimdi evrende fazladan bir spin ve serbest enerji var demektir. Çok geçmeden bu iki nicelik bir araya gelip yine bir parçacık meydana getirirler. Ama bu aynı parçacık mı? derseniz bunun da bir anlamı yoktur. Çünkü parçacıklar tamamen özdeştir. Onların şahsi kimlikleri yoktur. Yani iki türdeş parçacık yer değiştirirse hiç bir fark ortaya çıkmaz.
burtay-mutlu-shibumi-tr6061
Alan daraldıkça titreşim frekansı artar. Genliği yükselir ve sıkıştırıldığı yerden çıkmaya çalışır. (Tünelleme) https://www.youtube.com/watch?v=72DA4fgamPE Eninde sonunda genliği engeli aşacak düzeye ulaşır.
Eğer çıkamaz ise, durgun dediğiniz şekli ile yüksek potansiyelli olarak başka fırsatları değerlendirir. Foton ışıyarak bu enerji fazlalılığını atmaya çalışır.
Alanı genişlettiğinizde hareket eder. Frekansı, dalga boyu ve genliği değişir.
Ancak evrende durgun diye tanımlayabileceğimiz güncel, genel bir madde yok. Karadelik ve nötron merkezindeki maddenin durumu ise varsayıma dayanıyor. Bu yüzden sorunuzdaki "durgun madde" tanımı, güncel geçerli bir durumu tanımlamıyor. Zaten "Zaman" durgun kalmalarına izin vermiyor.
Laboratuarlarda bu tür basınç altında kalan parçacıkların, tıpkı-sanki mutlak sıcaklığa doğru soğutuluyormuş gibi tepki verdikleri gözlemlenmiş.
Yani bir grup atomun; aşırı ısıtılmış ile aşırı soğutulmuş halleri arasında çok da fark yok...
(Bazen mutlak sıcaklığın, döngüdeki her iki yönün birden limitini mi temsil ettiğini sorguluyorum. Bir madde mutlak sıcaklığa doğru yaklaştıkça etrafa foton saçıyorsa, bu yüzden olabilir.???)
mehmet-ali8832
Top tamamen sıkıştırılıp hareketsiz konuma getirildiğinde bile kinetik enerji yok olmayacağı için moleküler boyutta hareket devam edecektir. Duvarlar eski boyutuna çıkarıldığında top yine başlangıçtaki hızında hareket etmeye devam eder.
mehmet-ali8832
Top tamamen sıkıştırılıp hareketsiz konuma getirildiğinde bile kinetik enerji yok olmayacağı için moleküler boyutta hareket devam edecektir. Bu hareket ısı enerjisi olarak ortama yayılacaktır ve topun kinetik enerjisi azalarak moleküler titreşimler normal düzeye inecektir. Bunun sonucunda top tamamen durur.
Eğer bu enerjinin de topta saklı kaldığını hayal edersek, duvarlar eski boyutuna çıkarıldığında top yine başlangıçtaki hızında hareket etmeye devam eder.
necmi-tufek7866
Topun tekrar zıplayabileceğini söylemek biraz zor olur bence. Çünkü momentum sıkıştırıldığında topun malzemesinde geri dönülmez bazı değişiklikler meydana gelir. Kimyasal bağlar kopar hatta top lime lime bile olabilir. Bayağı yüksek bir basınçtan söz ediyoruz bence. Hareket sönümlenemediği için topun malzemesinin moleküllerinin hızlarını yükseltir ve bence bu tekrar geri alınabilecek bir şey değildir. Yani top tekrar hareket etmez. Ama eski top da değildir artık.
İşte daha önce tartıştığımız entropi olayı da tam olarak bunu anlatıyor. Top zıpladığı sürece entropisi yani düzensizliği değişmez. (Tabii topun yıpranmasını hesaba katmıyoruz.) Ama durduktan sonra tekrar zıplamaz. Çünkü daha önce onu hareket ettiren enerji topun malzemesinde değişiklik yapmış yani entropisini, düzensizliğini arttırmış olur.
Ama top tamamen durmadan zıpladığı alan değiştirilirse, basket topunun yere yaklaştıkça zıplama hızının artması gibi alan genişlerse zıplama hızı azalıp, çoğalır demek daha doğru olur sanırım. Ama durduğu anda artık momentum başka şekilde paylaşılmış demektir ve geri alınamaz bence.
