supernova8397
Fizikte geçen "bilgi" terimi nedir? Karadeliklere düşen cisimlere ait bilginin korunması ya da kaybolması neyi ifade etmektedir?
burtay-mutlu-shibumi-tr1695
"Kütlenin ya da nesnenin varlığını sağlayan ve biçimlendiren, ilişkilerin ve bağlantıların kısaca sistem içi durumu tarif eden bağlantılar ve aynı nesnenin diğer nesnelerle olan ilişkilerini tanımlayan baglantılar" diye düşünüyorum.
Bir bakıma, nesnenin o anlık fotoğrafının 1 ve 0 şeklindeki dijitalleşmiş hali. Anladığım bu...
mehmet-ali8832
Bilgi bir parçacığın ya da parçacıklar bütünü ( ben, sen, dünya, yıldızlar vs.) hakkındaki tüm fiziksel bilgilerdir. Örneğin bir parçacığın hızı, konumu, sıcaklığı, titreşimi, enerjisi vs bilgiyi tanımlar. Kuantum fiziğine göre bu bilgiler hiç bir zaman yok edilemez. yani vücudumuzdaki tek bir atomun bile geçmişini 13,8 milyar yıl öncesi büyük patlamaya kadar hesaplayabiliriz çünkü o bilgiler asla kaybolmamıştır. Tabii ki şu anki teknoloji ile bu mümkün değil ama kuantum fiziği bize her ne olursa olsun bu bilgilerin izinin sürülebileceğini söylüyor çünkü bilgi, parçacık ya da cisim bir karadeliğe düşse bile asla yok olmuyor ve geriye doğru takip edilebiliyor.
Stephen Hawking ise geliştirdiği teori ile fizik dünyasının ortasına bombayı attı. Hawking'e göre karadelikler devamlı olarak Hawking ışıması nedeniyle kütle kaybediyorlardı. Karadeliklerin yuttukları maddelerin bilgisi karadeliğin içinde saklı olsa bile "Hawking ışıması" sonucunda karadelikler kütle kaybettikleri için bir gün tamamen ortadan yok olacaklar ve böylece yuttuğu maddelerin bilgileri de karadelikle birlikte yok olacaktı. Bu kuantum fiziğine tamamen tersti ve bu durumun kabul edilmesi demek tüm fizik kurallarının baştan yazılması anlamına geliyordu. Bilim dünyasında bununla ilgili tartışmalar hala devam etmektedir. Bir çok ünlü bilim adamı bu konuda Hawking' e karşı tavır aldılar ve bilginin yok olmayacağını iddia ettiler. Hawking, karadeliğin yok olması ile birlikte bilginin de ortadan kaybolacağını iddia ediyordu. Son zamanlarda ise Hawking ve bir kaç bilim adamı, karadelik ortadan yok olsa bile yutulan tüm maddelerin bilgisinin bir şekilde radyasyon olarak uzaya yayıldığını ve geri dönüşümünün mümkün olabileceğine dair bazı açıklamalar yaptılar.
Konu özetle budur.
venividi7017
Mehmet Ali, Hawking Işıması ile bilgi yok olmaz foton ve enerji olarak olarak evrene geri kazandırılır korunur. Aksine Hawking Işınımından önce kara deliğe düşen bilginin tam olarak kaybolacağı düşünülürdü.
mehmet-ali8832
Venividi,
Aksine, Hawking bu teoriyi ortaya attığında Hawking radyasyonu sonunda bilgi elde edilemeyeceğini, karadeliğin yok olmasıyla bilginin de yok olacağını söylemişti. Bu konudan yıllar sonra ortaya attığı yeni teorilerde, karadelik ortadan yok olduktan sonra bile içerdiği bilgiye erişilebileceğine dair açıklamalar yapmıştır.
necmi-tufek7866
Sorudaki "bilgi" tanımı bence şöyle bir şey;
Karadelik önce çok kütleli bir yıldızken kendi üzerine çöker. Buradaki "bilgi" tanımı çöken maddenin enerjinin korunumu kuralını ihlal etmemesi anlamındadır diye düşünüyorum. Yani, kütle ve momentum bütünlüğü bozulmadan muhafaza edilmesidir bence.
Sonradan karadelik bir uzay gemisi ya da bir kozmonot yutarsa ne olur diye düşünüyorum. Sadece karadeliğe düşerken atomlarına ayrılacağı ve hatta henüz olay ufkuna ulaşmadan atomlarının da dağılacağı ve tamamen enerjiye dönüşeceğini de tahmin etmek çok zor değil. Öyleyse, bu düşen maddenin bilgisi karadeliğin olay ufkunun dış çeperine nasıl kaydedilebilir? Düşmeden önce tüm özelliklerini yitirmedi mi?
Bence kaydedilen, enerjiye dönüşen maddenin daha önceki görüntüsü falan olamaz. Olsa olsa maddenin daha önceki düzensizlik durumu olabilir. Yani "entropi"si...Belki bu entropik özellik geriye doğru takip edilebilirse işte o zaman görüntü elde edilebilir. Ama bence bu çok zor, çok uçuk bir çabalama olur. Adeta zamanı geriye döndürmekle eş anlamlı olur.
Karadeliklerin sadece yıldız maddesi yani hidrojen, helyum gibi elementler yuttuğunu, hadi biraz daha bonkör olursak, demire kadar olan elementleri yuttuğunu kabul edebiliriz. Ama bunun dışında düşük entropiye sahip düzenli (insan, gemi gibi) şeyleri yutmuş bir karadelik olduğunu sanmıyorum.
burtay-mutlu-shibumi-tr1695
Bilgi burada üç boyutlu yapıdan çıkarken, 2 boyutlu olarak bu alana (balon zarına) dahil oluyor.
Ki bu da çok normal aslında. (Çünkü bildiğimiz kütlede, 2 boyutlu alanlardan türeme gibi gözüküyor.)
Her hangi 3 boyutlu bir nesnenin noktasal izdüşümlerini alıp, 2 boyutlu hale getirebilirsiniz. Mesela, "küp" çiziniz kağıda... Çizdiğiniz şekil 3 boyutlu mu, 2 boyutlu mu?
Bu çizdiğiniz şekil, birebir örnek ise, size küp ile ilgili alan, hacim bilgilerini verir mi, vermez mi?
Ve bu çizimi sayısallaştırabilir misiniz, bilemez misiniz?
burtay-mutlu-shibumi-tr1695
Bilgi burada üç boyutlu yapıdan çıkarken, 2 boyutlu olarak, 2 boyutlu karadelik alanına dahil oluyor.
Ki bu da çok normal aslında. (Çünkü bildiğimiz kütlede, 2 boyutlu alanlardan türeme gibi gözüküyor.)
Her hangi 3 boyutlu bir nesnenin noktasal izdüşümlerini alıp, 2 boyutlu hale getirebilirsiniz. Mesela, "küp" çiziniz kağıda... Çizdiğiniz şekil 3 boyutlu mu, 2 boyutlu mu?
Bu çizdiğiniz şekil, birebir örnek ise, size küp ile ilgili alan, hacim bilgilerini verir mi, vermez mi?
Ve bu çizimi sayısallaştırabilir misiniz, bilemez misiniz?
burtay-mutlu-shibumi-tr1695
@Ömer ( Karanlık Profil ) , uzun zamandır karadelikler ve çökme açıları üzerinde araştırıyorsun. Hatta en son olarak "3 uzamsal boyut eğer ca^0 > 90 olursa uzamsal boyut sayısı 2 ye düşüyor... :)" şeklinde ulaştığın sonucu ifade etin.
Belki çalışman bitmediği için paylaşmıyorsun ama en azından, bu konuyu içimizde en fazla deşmiş olanlardansın.
Bu yüzden, "Yorumların ve değerlendirmen nedir?" Merak ediyorum.
omer-karanlik-profil5833
enformasyon paradoksu; suskind ve hawking in herhalde kimin haklı olduğunu göremeyecekleri bir bilmece :)
( ca^0 = 90 ) burası bizim olay ufkumuz....3 boyutun 2 boyuta düştüğü maddenin madde olarak içeri giremeyeceği yer....buradaki kural şu eğer 3 boyutluysan buradan içeri giremezsin arkadaş :)
buradan geçebilmek için boyutsuz enerji olman lazım...
yıllardır bilim kurgu filmlerinde star-wars vs. alt uzay diye bir tabir var.... ya bu tabir 2 boyutlu uzay-zaman ı kastediyorsa.... benim hipotezime göre olay ufkunu geçen bilgi(enerji) 2 boyutlu uzay-zaman a yayılıyor...
çünkü karadeliklerde enerjinin korunumu yasasını çiğnememenin tek yolu bu gibi duruyor...
necmi-tufek7866
Bu, uzamsal boyutlar ve 2 boyutlu enerji konusunu biraz daha açmak iyi olacak gibi görünüyor. Ben karadelik konusunda bildiğim kadar açmaya çalışayım.
Yıldız çökmeden önceki son aşamada "nötron yıldızı" haline gelir. Tüm elektron ve protonlar kaynaşıp elektrik yükleri sıfırlanmış, nötron oluşturmuşlardır. Ama kütleçekim hala çok güçlüdür ve yine baskı yapmaktadır. Ortamda sadece nötronu meydana getiren kuarklar ve momentumları vardır. Kütleçekim baskısı öyle bir hale gelir ki (ışık hızını aşar) momentum ve madde (kuarklar) kaynaşır. Bu durumda artık ne bir hareket ne de maddesel bir anlayış kalmamıştır. Bu aynı zamanda uzamsal boyutların da (çökeltide) kalmadığı anlamına gelir bence. Çünkü etkiyen iki ayrı özellik kalmamış, her şey tek bir malzemeye dönüşmüştür. O da salt enerji formudur.
Bu durumu "iki boyutlu" ya da "boyutsuz" olarak niteleyebiliriz. Çünkü bu çöken yıldızdan geriye kalan enerji artık bizim evrenimizin varlığını reddetmiş, kendi içine kapanmış olmaktadır bir nevi. Ve bundan sonra da dışarıyla ilgilenmeyecektir. Yani aslında hiç bir boyutu kullanmayacaktır. Ona iki boyutlu diyeceksek, o zaman tüm uzamsal boyutları kullanmayan hiç bir şeyin bizim evrenimizle bir ilişkisi olamayacağını söylemek zorunda kalacağız.
Şimdi burada açıklanması gereken bir durum daha ortaya çıkıyor.
Eğer, kütleçekim graviton kullanıyorsa o zaman bu şablona uymuyor bence. Çünkü kütleli olsun, kütlesiz olsun hiç bir parçacık veya kuanta karadeliği terk edemez. Ayrıca da ortada momentum kalmadığı için her hangi bir parçacık üretilip yayılması mümkün olamayacaktır. O zaman geriye uzayın büküldüğünü kabul etmekten başka yol kalmıyor. Olay burada kalsa yine iyiydi ama bu defa da uzayın bükülmesinin nasıl olabileceğini düşünmek zorunda kalacağız. Bu uzay nasıl bir yapı? Yerinde sabit olmalı ki kütleçekime karşı koysun, onun üzerine yığılmasın?
Bunları yüksek sesle düşündüğüm için bağışlayın.
supernova8397
teşekkürler herkese
