aizen-sama1444
Bir parçacığın spini değişebilir mi?
necmi-tufek7866
Bir parçacığın spini değişmez bir özelliğidir.
Hem değişmez hem de evrendeki tüm özdeş parçacıklar aynı spindedirler. Bu da değişmez.
burtay-mutlu-shibumi-tr1695
Spin, tanımlanan parçacığın temel özelliklerinden biridir. Eğer bir parçacığın spini değişseydi, tanımlanan parçacıkta yeni- farklı olurdu.
Hesaplamalar sonucu, spini değişen parçacıkların kütlesinin de değişeceği öngörülmüş diye biliyorum. (Eğer yanlış hatırlamıyorsam, okuduğum kaynağı bulunca paylaşırım.)
Yani bir önceki parçacık, spin değişince artık "aynı parçacık olmuyo"r. Hatta aynı parçacığın farklı bir türü de olmuyor. Tamamen "yeni ve farklı bir parçacık" oluyor.
Bundan yola çıkarak, spinin değişmeyeceğini rahatlıkla söyleyebiliyoruz.
Peki, eğer spin değişimi ile kütle değişimi ve parçacık tanım değişimi oluyorsa bu durumu nasıl yorumlayabiliriz?
(Kelimeleri seçerek kullanmaya çalışıyorum.)
Bence, en başta kütle her ne kadar yoğunlaşmış enerji desek de, sabit değerinin oluşmasında sadece parçacığın içerdiği enerji miktarı, tek belirleyici gibi durmuyor.
Sanki ikinci bir kuvvet (belki daha çok) enerjinin kütle olarak oluşumunu şekillendiriyor gibi...
Varsayımımda bunu genişleyen evrenle hareket eden enerji paketçiğinin, genişleme kaynaklı "Zaman Taşıyıcı Dalgalar" (EGD) arasında kalması ve (tıpkı akıntıdaki bir yelkenlinin rüzgara karşı en uygun sabit duruşu gibi) bir duruş (spin) sergilediğini iddia ettim.
Buna göre kütle, bu iki zıt kuvvetin (genişleme ve zaman) arasında bir denge duruşu sergileyen parçacığı anlatıyordu.
Özet: İçerilen enerji miktarı (gemi gövdesi), akıntıda (genişleme) sürüklenirken, karşı yönden gelen rüzgar ile (Zaman- EGD) bir duruş (spin) sergiliyor. Geminin üzerindeki gemiyi sıkıştıran kuvvetlerin toplamı kütleyi oluşturuyor.
Ancak geminin duruş açışı değiştiği zaman, bu kuvvetlerin gemi üzerine uyguladığı kuvvet vektörlerinin açısı da değişiyor. Böylece gemiyi sıkıştıran kuvvetler toplamı; kütle değişiyor.
Peki niye gemi ? Geminin baş ve kıç tarafları arasındaki alanı ileri-geri bir boyulu titreşim alanı olarak hayal edebiliyorum.
2 veya 3 boyutlu bir düşlemde, sağa-sola titreşimi ile bir alan veya yukarı-aşağı ile bir hacimde ekleyebiliyoruz bu örneğe...
venividi7017
1kg hidrojen füzyona uğradığında 0.993kg helyum ve 0.007 c kare jul enerji açıya çıkıyor. 7g hidrojenin spini değiştirilmiş olmazmı?
venividi7017
1kg hidrojen füzyona uğradığında 0.993kg helyum ve 0.007 c kare jul enerji açıya çıkıyor. 7g hidrojenin spini önceden 1/2 iken tam sayılı bir spine dönüşüyor(0-1-2 emin değilim). Parçacığın formu değişsede spin değişmez bir şey değil.
burtay-mutlu-shibumi-tr1695
Bilmiyorum. İncelemek lazım. Ama hidrojen bir parçacık değil. Atom. Bir çok parçacığın birleşiminden meydana geliyor.
Daha çok, atom altı temel parçacıklar üzerinde yazıştığımızı düşündüm. Belki yanılıyorumdur ama ben konuyu en azından bu temel parçacıklar düzeyinden ele aldım.
Atomların spinine gelince, Atomların rotasyonal hareket yapması olası, yani bir eksen etrafında dönmesi..
Ama bu kast ettiğimiz spin değil. Eğer öyle olsaydı, parçacıkların spini söz konusu olduğunda, "içsel özellik" olarak değil, parçacığın "kendi ekseni etrafındaki rotasyonu" olarak tanımlanırdı.
Benim bildiğim, Spin eksene göre bir dönüş-rotasyon değildir. Tam tersi parçacığın dönüşe yani rotasyona maruz kalması sonucu , eski durumuna veya görünümüne kavuştuğu dönüş sayısıdır.
Yani 1/2 tur atınca karşımıza çıkan parçacık aynı oluyor. Veya 1 tur atınca...
Mesela sıfır spinli parçacığı ne kadar çevirirseniz, çevirin karşınıza hep aynı parçacık çıkıyor.
Gibi...
İngilizce de "spin ve rotation" tam eşdeğerli kelimeler değiller. Ama Türkçe'ye birbirlerini ikame edecek şekilde girmişler. (Araba spin yaptı denince mesela , arabanın tekerinin dönmesini düşünürüz. Oysa arabanın tekerinin dönmesine rağmen, arabanın pozisyonunun değişmemesi tanımlanmıştır esasen...)
venividi7017
hidrojeni oluşturan kuarklar ve elektron 1/2 spine sahip. 1/2 spinli parçalar 720 derece çevrildiğinde ilk çevirmeye başladığımız konuma geliyor gerçek çok ilginç :)
onur-cem-dag8483
kısacası bir parçacığın spini maruz kaldığı kuvvete göre değişebilir ama parçacık farklı bir parçacık olur . değilmi ?
burtay-mutlu-shibumi-tr1695
Açıkçası bilmiyorum. Çünkü farklı spindeki parçacıklar, özellikleri ve tepkileri ile tamamen farklı bir parçacıklar.
Bilgi düzeyim yetersiz. Bu konudaki çalışmalara ve bunlar hakkında üretilmiş matematik deneylerine ve yorumlara bakmak lazım.
Spin, parçacığın istemsiz bir içsel duruşu olmaktan öte çok daha önemli bir işleve sahip olmalı. Hiç bir özellik sebepsiz olamaz.
Spinin önemini sahip olduğum bilgiler ışında, mantık yürüterek, varsayıma uygulamaya çalışıyorum.
Onur Bey'in yaklaşımından yola çıkarsam; Haklı. Ortaya çıkan parçacık tamamen yeni bir parçacık, eski parçacık ile herhangi bir ilişkisi kalmıyor olmalı.
Ama bu "spinin değişebildiği "anlamına gelmiyor... (?)
(Aslında şaka gibi, yaradılış düzeyinde artık değişen bir şey, dönüşmüş olmuyor, "tamamen yeni" oluyor. Her halde Yaratıcının koyduğu sınır bu...)
Parçacığın spinini değiştirmek için kuvvet eklediğimizde, ortamdaki mevcut enerjiye ek enerji de eklemiş oluyor. Yani daha fazla enerji oluyor. Bu da farklı bir parçacık demek olur.
Her durumda bir parçacığı tarif ederken, tanımları arasındaki spin değişmez. Farklı spin var ise o tamamen farklı bir parçacıktır. Gerekçesi ne olursa olsun.(Yukarıdaki akıntıdaki gemi varsatımında da bunu kullandım, geminin ya da yelkeninin açısı değişince üzerindeki bileşke kuvvetler toplamı da değişiyor. )
aizen-sama1444
Herkese verdiğiniz cevaplar için teşekkür ediyorum, çok yardımcı oldunuz.
necmi-tufek7866
Aizen-sama,
Spin konusu çok önemli bir konudur. Tüm kuantum fiziği ve Srtandart-Model bunun üzerine kuruludur. O yüzden daha ayrıntılı bilgi gerekiyor sanırım.
Spinin değişmezliği ve tüm özdeş parçacıkların aynı spinde olmaları doğanın yedek parça sorununu tamamen halleder. Her bir elektron diğer bir elektronla yer değişebilir, ya da bir proton, nötron tüm evrende aynı değerdedir. Bu yüzden, 75 milyon yıl önce yaşamış bir dinazorun kalçasında bulunmuş olan bir hidrojen atomu şimdi sizin sol kolunuzda bulunuyor olabilir. Ya da bir zamanlar Hitlerin kullandığı elektronlardan bir kaçı şu anda vücudunuzda bulunabilir. Bu son derece olası bir durum ve doğanın malzemeyi kullanma şeklidir.
Kütle taşıyan tüm parçacıklar buçuklu spinlidirler. Elektron, proton, nötron gibi... Bu yüzden "fermiyon" durlar. Yani aynı yerde bulunmayı sevmezler.
Tam sayı spinliler ( 0-1-2 ) gibi, bozondurlar. Aynı zamanda kütlesizdirler ve ışık hızındadırlar.
Foton 1 spinlidir.
Graviton 2 spinlidir.
Higgs bozonu 0 spinlidir.
0 ve 2 spinliler birbirlerini sönümlendirmezler. Ama 1 spinli foton dalgası ters dönmüş başka bir dalgayla karşılaştığında sönümlenir ve sıfıra eşitlenirler. Higss bozonu kendi kendisiyle etkileşmez ama diğer tüm buçuk spinlilerle etkileşir. Graviton 2 spinli olduğu için her yönde çekicidir. Yani kütle çekim dalgaları hangi yönden gelirlerse gelsinler birbirlerini sönümlendirmezler, güçlendirirler.
Yani, spin tüm özdeş parçacıkların ortak ve değişmez bir özelliğidir. Spini var oldukları anda alırlar ve ölünceye kadar değiştiremezler.
