connectome3889
"Agnosticism" ile "Scepticism" arasındakı farklar nelerdir?
morgan-frei5424
Agnistik dusunce, sonucta kuskuculuktur, ama biraz da fark yok degil.
Dini acidan ornek vermek istemiyorum.Bilimsel vereyim.
Agnostik dusunce "Takyonlarin olup olmadigini bilmiyorum. Ama bizim evrenimizde asla varliklari kanitlanamayacak"
Skeptik "Takyonlar olabilir, ancak delil yoksunlugu var.Delillerle ispat edildigi takdirde inanirim".
Ilkinde kesinlikle ispat edilemeyecegi, ikincisinde ise delillerin ispat edebilecegi, ancak ikisinde de ortak ozellik emin olamama durumu.
connectome3889
Cevabınız için çok teşekkür ederim. Delillerle ispatlanan her hangi bilimsel veri daha iyi veya daha gerçekçi açıklama sunan başka bir bilimsel tezle çürütüle bilir. Zaten bilimin ilerlemesi ve gücü bunun üzerine kuruludur. O zaman sizin verdiyiniz örnekteki ispatın nihai gerçek olduğundan emin olamayız. Yani delil olsa bile sceptic bunun nihai cevap olmadığından yine şüphelenecektir. Bu durumda sceptiğin şübhesi sonsuzdur söyleye bilirmiyiz?
morgan-frei5424
Sonuc olarak felsefi bir gorus.Bence, skeptik dusunce, delillerle ispatlandigi takdirde skeptiklikten cikar ve kabul eder. Agnostik dusunce ise olma ihtimaline ragmen, delillerle ispatlanamayacagini dusunur.Daha once dini bir yorum getirmek istememistim, ama mesela Tanri olabilir/olmayabilir, ama ispatlanmasina imkan yoktur diyen agnostik dusuncedir.skeptikte ise Tanri ispatlanirsa ( artik bilimsel olarak nasil olacaksa), o zaman deist veya ateist dusuncenin dogru olmadigina karar verir.
Bu arada "Delillerle ispatlanan her hangi bilimsel veri daha iyi veya daha gerçekçi açıklama sunan başka bir bilimsel tezle çürütüle bilir. " demissiniz. Burada bilimsel konusmamiz gerekir :) Ornegin bir teori, delillerle ispatlanmasinin yaninda, diger teoriler, kanunlara uygun olmak, ve olasi durumlarda da "yanlislanamaz" olmak durumundadir ( bilimsel anlamdaki teori ile halk arasinda kullanilan teorinin farki).
Tabii ki BENCE
morgan-frei5424
Delillerle ispatlanan her bilimsel veri, gercektir, curutulmez. Iki saatte 2 km yuruduysem, hizim1km/s dir, bu bir veridir.Dogrudur, curutulmez.
Ancak "veri" yerine kuramlar, hipotezler, teoriler derseniz durumlar degisir.
Teori konusunda ozellikle biliyorsunuz cok yanlisliklar yapiliyor. Dogruluklari delillerle ispatlanmis, gercekligi kabul edilmis kanunlar ve teorilere uygun olmak, ve bunun yaninda tersinirligi(her zaman degil) ,veya farkli mizansellerde uygunlugu olmak, fenomenlere cevap vermek zorundadir, Ve her zaman, teori teori kalir, hicbir teori kanuna donusmez. Bir gercegi anlatan farkli teoriler olabilir
veriler , delillerle ispatlanirsa curutulmez, cunku sadece bir veridir.Verilerden yola cikip yapilan genellemeler dediginiz gibi curutulebilir, veyahut curutulmese bile, islevsiz olarak kalabilirler.
connectome3889
Sizin "Delillerle ispat" diyerek teorilerin delillerle ispatını kastetdiyinizi varsaydım. Nede olsa örneğin yerçekimi kanununu delillerle ispat etmeye gerek yok, çünki zaten ortada. Ama yerçekimi kanununu açıklayan teorinin delillerle ispat edilmeye ihtiyacı var. Bu kanunu açıklayan Newton mekaniyi Einsten'a kadar doğru kabul edildi. Ancak Einsten'ın teorisiyle bu kanun daha iyi izaha kavuştuğu için Newton'un teorisi rafa kaldırıldı. Bugün-sabah başka bir teori çıkar Einstein'ı bile rafa kaldırırız ve bu böyle devam ede bilir. Konudan çok fazla uzaklaşmak istemiyorum, demem o ki, ben bir sceptic olarak hiç bir teorinin çürütülemez olduğuna inanmıyorum ve eğer olur da bir gün mutlak bilgiye ulaştığımızı düşünürsek, onun da mutlak olduğundan herzaman kuşku duyarım. Şimdi bir agnostic'in benden farkı nedir? Bunu cevaplarsanız çok sevinirim.
morgan-frei5424
Newton mekanigini hala nasa uzay araclarinda kullaniyor :) rafa kaldirma curutme ile ayni degil, demek istedigim bu.
Agnostik bir olgunun olup olmadigi konusuna bir cevap bulamaz, ve buna neden olarak "bulunamayacagini" dusunur.Mesela ben takyonlar konusunda agnostigim.Siz skeptik iseniz, varliklarinin ispati sartinda kuskularinizdan siyrilacaginiza inanirsiniz.ben ise hala o ispatin olmayacagina inanirim. Farkimiz, siz belki bir gun ispatlanabilir, ben ise ispatlanamaz derim.Ama ikimiz de "olabilir"de hemfikir olmus oluruz.
Esneklik olarak skeptik dusunce kazanir tabii ki.ama agniostik veya skeptik olmak karakter degil, her olguda farkli olabilir.Demek istedigim bir insan her konuda agnistik olmayabilir. ( dini felsefede degil )